„Mamy do czynienia z próbą ograniczenia naszej suwerenności i - co za tym idzie - naszej demokracji” - mówił w sobotę Jarosław Kaczyński do mikrofonów w holu Senatu na konferencji „Nowe porządki w Europie”.
„My tego rodzaju rozwiązań nie przyjmiemy i nie będziemy ich traktowali jako obowiązujące jeżeli nie będą przyjęte w odpowiedniej procedurze” - oświadczył szef PiS. To znaczy - dodał - „jeśli przyjdzie czas” i PiS przejmie władzę, a te rozwiązania wcześniej zostałyby przyjęte w procedurze innej niż zaakceptowanie ich 2/3 głosów w polskim parlamencie, to - powiedział Kaczyński - „będziemy je traktowali na zasadzie non est”.


Tak więc nowy porządek, który Kaczyński planuje dla Polski chwilowo jeszcze w Europie będącej, to veto, stawiane wcześniej podjętym decyzjom. Nawiasem mówiąc, veto niepełne, bo paremia prawna, przytoczona tak pięknie przez doktora nauk prawnych, brzmi "non est factum" i oznacza sposób unieważnienia umowy. Znana jest przede wszystkim z doktryny prawa anglosaskiego, dlatego przytaczamy - za Wikipedią w automatycznym tłumaczeniu na język polski - definicję tej paremii i przykłady:

"Non est factum ( Latin dla "nie jest [moje] uczynku") jest to doktryna w prawie umów, który pozwala stroną podpisania uciec wykonania umowy. Stwierdzenie, że est factum oznacza, że podpis na umowie został podpisany przez pomyłkę, bez wiedzy o jego sens, ale nie zrobiły na skutek niedbalstwa. Udany zarzut może sprawić, że nieważne umowy ab initio. Non est factum trudno mówić o, ponieważ nie pozwalają na zaniedbanie ze strony osoby podpisującej, awarii tzn. czytać umowy przed jej podpisaniem nie pozwoli na non est factum, z wyjątkiem Kanada pomocą precedens Tilden Rent-A- Car Co Clendenning v. . W przypadku sukcesu, podstawowe podstawie podpisanej umowy musi być całkowicie odmienne od zamierzonych. W Lloyds Bank przeciwko Waterhouse (1990) ojciec działał jako gwaranta do syna długu przy zakupie gospodarstwa. Ojciec był analfabetą i podpisał dokument bankowy w przekonaniu, że działa jako gwarant dla gospodarstwa tylko, gdy umowa została faktycznie dla wszystkich długów zgromadzonych przez syna. Jako że był analfabetą, to był błąd co do podpisanego dokumentu, a ojciec odnosił sukcesy w factum est non twierdząc.

Inną godną uwagi przypadku na non est factum jest Foster v Mackinnon (1869) LR 4 CP 704, gdzie starszy człowiek podpisał weksel , ale był widoczny tylko z tyłu to. Przyznano mu nowy proces."

A teraz wróćmy na polskie podwórko. Zasada non est factum nie obejmuje, jak widać z powyższych przykładów, umów międzypaństwowych, ani procedur legislacyjnych parlamentów krajowych.

Skojarzenie zasad prawa cywilnego z filozofią prawa międzynarodowego dowodzi braku porządku w myśleniu prezesa. Które jednak podporządkowane jest jednej tylko naczelnej zasadzie: qui non est mecum, contra me est.


Piotr Rachtan
 
…A zostawiliśmy automatyczne tłumaczenie z angielskiego, bo jasnością i składnią bardzo nam przypomina stylistykę Prezesa i jego Zespołu Interpretatorów.